Werkplezier als rode draad

Tijdens het interview met Monique Jonkers merken we al snel: dit is iemand met een schat aan ervaring en minstens zoveel enthousiasme. Ze werkt als Manager Bedrijfsvoering bij Patiëntenfederatie Nederland en heeft al een lange loopbaan achter de rug op het gebied van verandermanagement. Maatschappelijke impact is daarbij de afgelopen jaren steeds belangrijker geworden voor haar. En ondanks dat ze haar pensioen langzaam ziet naderen, spreekt ze nog altijd met de energie van iemand aan het begin van haar carrière. Waar komt dat door en hoe doet ze dat? We blikken terug en kijken vooruit.

Vertel eens iets over je achtergrond. En hoe ben je bij Patiëntenfederatie Nederland terechtgekomen?
"Na mijn middelbare school wilde ik eigenlijk culturele antropologie gaan studeren, puur vanuit interesse. Maar ik koos uiteindelijk toch voor bedrijfskunde in de richting verandermanagement: iets praktischer, met meer baankansen. Daar heb ik geen spijt van, want ik vind organiseren en verbeteren ontzettend leuk.

Na mijn studie ben ik begonnen in de commerciële sector, onder andere bij de Rabobank, een bedrijf in werving en selectie en wat andere branches. Daar leerde ik snel schakelen en kritisch kijken naar wat echt werkt. Heel interessant, maar gaandeweg miste ik iets: ik wilde graag bijdragen aan iets dat maatschappelijk meer waarde heeft. Dat bracht me via organisaties als Cordaid, Rutgers en WOMEN Inc. uiteindelijk hier. Bij de Patiëntenfederatie zit ik helemaal op mijn plek."

Wat maakt je werk bij Patiëntenfederatie Nederland zo waardevol voor jou? 
"Onder andere natuurlijk de maatschappelijke relevantie: ik weet waarvoor ik het doe. We zijn een koepelorganisatie van patiëntenorganisaties en zetten ons in voor alle mensen in Nederland die zorg nodig hebben. Nu of in de toekomst." 

Dat klinkt heel breed. Wat moet ik me daarbij voorstellen? 
"Wij houden ons als overkoepelende partij bezig met thema’s die patiënten binnen de losse patiëntenorganisaties allemaal raken. Zo hebben we momenteel bijvoorbeeld veel aandacht voor medicijnentekorten, wachttijden in de zorg, transparantie met betrekking tot kwaliteit van zorg en de soms moeizame gegevensuitwisseling in de zorg. Dit zijn actuele, complexe thema's die veel verschillende partijen raken. Daarom zijn we voortdurend in gesprek met ministeries, verzekeraars en andere betrokkenen.

Dat alles doen we natuurlijk voor de patiënten; het draait om hun belangen. Daarom hebben we een zorgpanel van ruim 20.000 mensen. Zij zijn heel belangrijk voor ons: de input vanuit het panel helpt ons om onderbouwd en vanuit echte ervaringen de juiste punten op tafel te krijgen.”

Wat drijft je in je werk? 
"Dat ik met mijn werk iets wezenlijks bijdraag doordat ik iets verbeter. Ik hou ervan om mijn schouders ergens onder te zetten en veranderingen in gang te zetten die echt werken. Nu is veranderen natuurlijk geen doel op zich. Alles wat je doet moet de organisatie wel verder helpen."

Hoe doe je dat dan: goed veranderen?
“Heel lang geleden - nog tijdens mijn studie - leerde ik al dat je altijd goed moet luisteren naar de mensen die ermee te maken hebben. Vervolgens moet je hen meenemen in het proces. Doe je dat niet, of ga je te snel, dan is de kans op succes natuurlijk meteen minder groot.

Daarbij moet je ook transparant en eerlijk zijn. Bij verandering laat je namelijk in veel gevallen ook iets achter. En niet alles wordt op álle gebieden meteen beter. Dat moet je niet wegstoppen. Maar als het grote geheel beter wordt en als collega's later zeggen: 'Hey, dit werkt fijner', of 'Hierdoor kan ik mijn werk beter doen' — dán weet je dat het geslaagd is. Dat is misschien wel het allerleukste aan mijn werk."

En wat is het minst leuke?
"Soms duurt het allemaal wat langer dan ik zou willen. Zeker als ik al ver vooruit zie wat er nodig is, dan kan ik daar ongeduldig van worden. Maar inmiddels weet ik: als je wilt dat veranderingen echt blijven hangen, moet je die tijd ook nemen. Dat is ook eerlijk naar de mensen om wie het gaat.” Lachend: “Dit laatste ligt vooral aan mij persoonlijk, hoor—ik wil graag snel schakelen en vooruit. Maar ik heb geleerd om die tijd bewust in te bouwen."

Welke andere dingen hebben jou gevormd in je werk?
"Toch ook mijn persoonlijke interesse in culturele antropologie. Ik heb die studie uiteindelijk niet gedaan, maar het denken vanuit mensen en hun context spreekt me nog steeds aan. En mijn tijd in Afrika, voor Cordaid was ook vormend. Als je daar werkt, waardeer je ineens weer een gewone kraan met stromend water. Je kijkt anders naar wat echt belangrijk is."

In de periode van net afgestudeerde, jonge vrouw tot nu is de wereld natuurlijk ook veranderd. Wat zie jij als de grootste verandering in je werk? 
"Toen ik begon, werkte ik nog op een elektrische typemachine. Daarna kwamen de floppy disks en mobiele telefoons. Die hele omslag naar digitaal is een enorme ontwikkeling geweest en het staat niet stil. Inmiddels hebben we het over AI, wat ook weer een heel spannende volgende stap is met veel mogelijkheden, maar ook bijkomende zorgen rond security. Zeker als je - zoals wij - werkt met zeer gevoelige, persoonlijke gegevens. Het helpt dat we een partner als VX die ons hierin adviseert en ondersteunt."

Waar ben je trots op, of blij mee als je terugkijkt op je carrière tot nu toe? 
"Dat ik altijd met plezier heb gewerkt. En dat ik ook op latere leeftijd nog kon en durfde te veranderen van baan. Het geeft mij voldoening dat ik merk dat mijn werk ertoe doet. Daarbij heb ik het enorm getroffen met fijne collega’s en organisaties waarin ik me thuis voel."

En als je vooruitkijkt? 
"Dan hoop ik dat ik tot mijn pensioen betrokken blijf bij verbeteringen binnen de Patiëntenfederatie. En daarna? Dan wil ik vooral meer tijd doorbrengen met mijn kleinkinderen. Verder verre reizen maken naar andere culturen - maar niet té veel vliegen - en vrijwilligerswerk doen, bijvoorbeeld bij de Voedselbank."

Je klinkt zo positief en sprankelend als je praat over je werk! Wat zou je anderen willen meegeven als ze nadenken over hun loopbaan? 
"Dat je werkplezier ontzettend belangrijk is. Zorg dat je in een omgeving werkt waar je je prettig en thuis voelt. Dat is belangrijker dan een zo hoog mogelijk salaris. Als dat lukt - waarbij ik besef dat het voor de starters van nu vaak best lastig is - richt je leven dan zo in dat je niet vast zit in je baan en dat je kunt veranderen als het nodig is. Daar word je gelukkig van."

Over Patiëntenfederatie Nederland

Patiëntenfederatie Nederland vertegenwoordigt de belangen van zorggebruikers in Nederland. De federatie werkt samen met ruim 200 patiëntenorganisaties en zet zich in voor goede, toegankelijke en persoonsgerichte zorg. 

Monique Jonkers (62) werkt sinds begin 2023 als Manager Bedrijfsvoering bij de Patiëntenfederatie. In die rol ondersteunt zij de organisatie bij het verbeteren van interne processen en andere verandervraagstukken.